Cesaretin sembolü: Meçhul Asi

Soğuk Savaş döneminin en önemli ve en büyük hikayesi olan fotoğraflarından birine konu olan kahramanımız; Meçhul Asi.

Bu fotoğrafın hikayesinin başlangıcı ise klasik bir hükümet – halk gerilimi. Çin’de halk o dönemlerde yolsuzluk ve enflasyon gibi etmenlerin altında eziliyordu, ekonomik olarak darboğazdaydı. Halk daha fazla dayanamadı; 1989’da hükümete karşı ayaklandı. 1 milyona yakın insan Tiananmen meydanına çıktı. Başta öğrenciler olmak üzere halk medyanları doldurdu, isyan ateşi yakılmıştı. Açlık grevleri, protestolar yapılıyordu ve isyan ateşi kolay dinecek gibi değildi. O dönemin Çin hükümeti halkın sesine kulak vermek yerine, her otoriter rejimin yaptığı gibi protestoları şiddetle bastırma yolunu tercih etti. 20 Mayıs 1989’da sıkı yönetim ilan edildi, 300 bin asker Pekin’e girdi. Askerler, protestoculara çok sert müdahale etmişti, sayısız ölü ve yaralı vardı. Tutuklamalar, sürgünler ve tabi ki medyaya baskıda peşi sıra geldi.

Fotoğrafa baktığımızda 5 Haziran 1989 günü Tiananmen Meydanı’nı bomboş kalmış şekilde görüyoruz. Hükümetin sert müdahalesi meydanları boşaltmıştı. Sadece tek bir kişi canlı görünüyordu fotoğrafta; elinde poşetler olan, beyaz gömlekli ve sıska vücutlu biri. Tüm korkusunu yenmiş, cesur bir şekilde tankların karşısına dikilmişti. Başka insanlar onu ikna edene kadarda tankların karşısında direnmeyi bırakmadı.

Bu fotoğraf tüm dünyanın gündemine oturdu. Videosu dahi var(yazının en altında mevcut). Fotoğrafı çeken Jeff Widener ve Stuart Franklin isimli fotoğrafçılar hala bu fotoğrafla hatırlanıyor. Fotoğrafa konu olan isyancının kim olduğu ise meçhul. O dönem ki ne hükümet başkanının adını ne de dönemin ordu komutanının adını günümüzde dünyada kimse hatırlamıyor. Tiananmen Meydanı deyince akla gelen sadece bir kişi var; Meçhul Asi ya da diğer adıyla Tank Adam. Tüm dünyada cesaretin ve isyanın sembolü oldu. Milyonlarca insanı etkiledi ve belki de korkularını yenmesine yardımcı oldu. Meçhul Asi’nin ismi gibi akıbeti de belli değil. Tutuklanıp, idam edildiği iddia ediliyor, bir diğer iddia ise kayıplara karıştığı. Çin’de paylaşılması yasak olan bu fotoğrafı, yayınladılar diye hala insanlar tutuklanıyor. Çin Hükümeti hala ne kadar Meçhul Asi’den korkarsa korksun, o tüm dünyaya ilham oldu ve olmaya da devam ediyor.

Bir önceki yazım için tıklayın: Korku ve cesaret